توسط : مقدمه
دلمه گوجهفرنگی با گوشت یکی از غذاهای سنتی، خوشعطر و محبوب آشپزی ایرانی است که علاوه بر طعم دلپذیر، ارزش غذایی مناسبی نیز دارد. در این غذای اصیل، گوجهفرنگیهای درشت و گوشتی بهعنوان پوستهای طبیعی استفاده میشوند و با ترکیبی از گوشت چرخکرده، برنج، سبزیجات معطر، پیاز و ادویههای ملایم پر میگردند.
این ترکیب باعث میشود دلمه گوجهفرنگی با گوشت، غذایی متعادل از نظر پروتئین، کربوهیدرات و چربی باشد؛ موضوعی که در رویکرد تغذیه سالم انرجیم اهمیت ویژهای دارد. اگر این غذا را با روش صحیح و کنترلشده تهیه کنید، میتوانید آن را بهعنوان ناهار یا شام سالم خانوادگی و حتی یک غذای مناسب مهمانی سرو کنید.
در این مقاله از انرجیم، با شما همراه هستیم تا:
- دلمه گوجهفرنگی را از نظر تغذیهای بررسی کنید
- با نسخه سالمتر و قابلکنترل آن آشنا شوید
- رسپی کامل و مرحلهبهمرحله را یاد بگیرید
- نکات رژیمی و کاربردی پخت را بشناسید
دلمه گوجهفرنگی چیست و چرا طرفداران زیادی دارد؟
دلمه (Dolma) در زبان ترکی به معنی «پرشده» است و یکی از غذاهای رایج در آشپزی ایران، قفقاز و خاورمیانه به شمار میرود. در آشپزی ایرانی، شما میتوانید دلمه را با مواد مختلفی مانند:
- برگ مو
- بادمجان
- فلفل دلمهای
- و گوجهفرنگی
تهیه کنید.
دلمه گوجهفرنگی با گوشت به دلیل ترکیب طبیعی طعم ترش و شیرین گوجهفرنگی با گوشت و سبزیجات معطر، بافتی لطیف و طعمی متعادل ایجاد میکند که برای بسیاری از ذائقهها دلپذیر است.
چرا دلمه گوجهفرنگی با گوشت از نظر تغذیهای ارزشمند است؟
از دیدگاه تغذیه متعادل که در انرجیم توصیه میشود، این غذا چند مزیت مهم دارد:
1. تأمین پروتئین باکیفیت
با استفاده از گوشت چرخکرده کمچرب:
- میتوانید پروتئین کافی دریافت کنید
- به حفظ توده عضلانی کمک میکنید
- احساس سیری طولانیتری خواهید داشت
2. منبع کربوهیدرات کنترلشده
برنج بهکاررفته در دلمه:
- در صورت مصرف متعادل، انرژی موردنیاز بدن را تأمین میکند
- میتوانید بهجای آن از برنج نیمدانه یا ترکیب برنج با حبوبات استفاده کنید
3. سرشار از آنتیاکسیدان
گوجهفرنگی منبع لیکوپن است که:
- به سلامت قلب کمک میکند
- خاصیت ضدالتهابی دارد
- در حمایت از سیستم ایمنی نقش دارد
4. دریافت فیبر غذایی
سبزیجات معطر و پیاز:
- هضم غذا را آسانتر میکنند
- به تعادل قند خون کمک میکنند
- احساس سیری را افزایش میدهند
رسپی دلمه گوجهفرنگی با گوشت (سالم و مجلسی)
مواد لازم (برای ۴ نفر)
مواد اصلی:
- گوجهفرنگی درشت: ۶ عدد
- گوشت چرخکرده کمچرب: ۲۵۰ گرم
- برنج: ½ پیمانه
- پیاز متوسط: ۱ عدد
- سبزی دلمه (جعفری، شوید، مقدار کم نعناع): ½ پیمانه خردشده
- گوجهفرنگی خرد شده یا پوره گوجه: ۱ پیمانه
ادویه و چاشنی:
- نمک: به مقدار لازم
- فلفل سیاه: ½ قاشق چایخوری
- زردچوبه: ½ قاشق چایخوری
- دارچین (اختیاری): نوک قاشق چایخوری
- آبلیمو تازه یا آبغوره: ۱–۲ قاشق غذاخوری
برای سس پخت:
- رب گوجهفرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
- روغن زیتون یا روغن مایع: ۱ قاشق غذاخوری
- آب: ½ پیمانه
طرز تهیه مرحلهبهمرحله
مرحله اول: آمادهسازی گوجهفرنگیها
ابتدا درِ گوجهفرنگیها را بهآرامی جدا کنید. داخل هر گوجه را کمی خالی نمایید، طوری که دیواره آن نازک نشود. مواد خارجشده را خرد کرده و برای استفاده در مواد میانی کنار بگذارید.
مرحله دوم: آمادهسازی مواد داخلی
پیاز را ریز خرد کنید و با مقدار کمی روغن تفت دهید تا سبک شود. سپس گوشت چرخکرده را اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
در ادامه زردچوبه، فلفل و دارچین را اضافه نمایید. برنج شستهشده، گوجهفرنگی خردشده و سبزی دلمه را بیفزایید و مواد را خوب مخلوط کنید.
توجه داشته باشید نیازی نیست مواد کاملاً بپزند؛ نیمپز شدن کافی است.
مرحله سوم: پر کردن گوجهها
گوجهفرنگیها را تا حدود سهچهارم حجم با مواد پر کنید و درِ آنها را بهآرامی رویشان قرار دهید.
مرحله چهارم: پخت دلمه
گوجههای پرشده را در قابلمه بچینید. رب گوجه را با آب، آبلیمو و کمی نمک مخلوط کنید و روی دلمهها بریزید.
قابلمه را روی حرارت ملایم قرار دهید و اجازه دهید دلمهها حدود ۴۵ تا ۶۰ دقیقه بهآرامی بپزند.
ارزش غذایی تقریبی (هر سهم)
- کالری: حدود ۳۲۰ کیلوکالری
- پروتئین: حدود ۲۲ گرم
- کربوهیدرات: حدود ۳۰ گرم
- چربی: حدود ۱۲ گرم
این مقادیر، دلمه گوجهفرنگی با گوشت را به گزینهای مناسب برای برنامه تغذیه متعادل انرجیم تبدیل میکنند.
آیا دلمه گوجهفرنگی با گوشت انتخاب مناسبی برای رژیم است؟
بله، اگر نکات زیر را رعایت کنید:
- مقدار برنج را کاهش دهید
- از گوشت کاملاً کمچرب استفاده کنید
- از سرخکردن زیاد پرهیز نمایید
- غذا را همراه با سالاد سبزیجات سرو کنید
در این صورت، میتوانید دلمه گوجهفرنگی با گوشت را بهعنوان ناهار کامل یا شام سبک در برنامه خود قرار دهید.
نکات مهم برای مجلسی شدن دلمه گوجهفرنگی
- گوجهفرنگیهای سفت و هماندازه انتخاب کنید
- حرارت پخت را ملایم نگه دارید
- در مصرف نعناع زیادهروی نکنید
- مقدار کمی دارچین برای ایجاد طعم خاص اضافه کنید.
منابع علمی معتبر
- Harvard Health – Tomato Benefitshttps://www.health.harvard.edu
- Cleveland Clinic – Healthy Proteinshttps://health.clevelandclinic.org
- PubMed – Lycopene Studieshttps://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
